Nhiều người vẫn cho rằng giá cổ phiếu chỉ phụ thuộc vào kết quả kinh doanh của doanh nghiệp, và để biết kết quả này, ta cần phải chờ báo cáo tài chính (BCTC). Quan điểm này không sai, nhưng chưa đủ toàn diện. Bởi lẽ, khi báo cáo tài chính được công bố, giá cổ phiếu thường đã biến động trước đó. Điều này cho thấy cần có một lối tư duy nhanh nhạy hơn, vượt trước cả thời điểm công bố BCTC – đó chính là tư duy theo chuỗi giá trị.

Khi nhắc đến chuỗi giá trị, hầu hết mọi người chỉ nghĩ đến quy trình từ đầu vào – sản xuất – đầu ra. Tuy nhiên, ít ai nhận ra rằng đằng sau quy trình này là những con số có sự tương quan chặt chẽ với giá cổ phiếu, và thậm chí có thể dự báo trước cả báo cáo tài chính. Bây giờ, hãy cùng WiGroup phân tích chuỗi giá trị của ngành sản xuất thép để tìm ra những yếu tố quan trọng và cơ hội tiềm ẩn từ tư duy chuỗi giá trị này.

Phân tích Chuỗi giá trị của ngành sản xuất thép:

1. Đầu vào: Nguồn nguyên liệu – Yếu tố sống còn trong ngành thép

Trong ngành thép, chi phí nguyên liệu đầu vào chiếm từ 70% - 80% tổng chi phí sản xuất, và đây là yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến biên lợi nhuận của doanh nghiệp. Các nguyên liệu chủ chốt bao gồm:

• Thép phế liệu (dành cho lò điện hồ quang - EAF)
• Quặng sắt và than cốc (dành cho lò cao - BOF)

Phần lớn các nguyên liệu này phải nhập khẩu, do đó các doanh nghiệp thép tại Việt Nam chịu áp lực lớn từ biến động giá cả trên thị trường quốc tế. Việc theo dõi chặt chẽ diễn biến giá nguyên liệu không chỉ là điều cần thiết, mà còn là chìa khóa để dự đoán chính xác chi phí sản xuất và biên lợi nhuận của doanh nghiệp.

2. Sản xuất

Tại Việt Nam, có ba công nghệ sản xuất thép chủ yếu được áp dụng: lò cao (BOF - 49%), lò điện hồ quang (EAF - 38%), và lò cảm ứng (IF - 13%). Công nghệ BOF là phổ biến nhất, với nguyên liệu đầu vào chủ yếu là than cốc (chiếm 38,7%) và quặng sắt (20,4%). Sự thay đổi giá của những nguyên liệu này có tác động rất lớn đến chi phí sản xuất thép.

Tuy nhiên, gần đây, mặc dù giá nguyên liệu đã giảm, chỉ số giá ngành thép vẫn tiếp tục suy giảm. Đây là dấu hiệu cho thấy nguyên nhân không chỉ nằm ở chi phí đầu vào. Chúng ta cần xem xét yếu tố đầu ra để tìm ra nguyên nhân thực sự.

3. Đầu ra

Thị trường tiêu thụ chính của thép Việt Nam là trong nước, chiếm 70%, với thép xây dựng là sản phẩm chủ đạo. Do đó, sự suy giảm của thị trường bất động sản là nguyên nhân chính khiến chỉ số giá ngành thép giảm, dù giá nguyên liệu đầu vào đã hạ nhiệt.

Nhìn chung, tư duy theo chuỗi giá trị là một cách tiếp cận hiệu quả, giúp chúng ta dự đoán trước kết quả kinh doanh mà không cần phụ thuộc hoàn toàn vào báo cáo tài chính. Hy vọng rằng lối tư duy này sẽ hỗ trợ bạn nhiều trong hành trình đầu tư. Chúc bạn đầu tư thành công và thuận lợi!