Bối cảnh thị trường hiện tại

Tuần 16 của năm 2024 chứng kiến sự sụt giảm của chỉ số VNINDEX mạnh nhất trong hơn 1 năm qua. Nguyên nhân của tình trạng này đến từ cả yếu tố trong và ngoài nước như FED trì hoãn kế hoạch hạ lãi suất, căng thẳng địa chính trị leo thang, tỷ giá căng thẳng và lãi suất trong nước có dấu hiệu tăng trở lại. Nhiều nhóm ngành dẫn dắt thị trường trong giai đoạn vừa rồi như nhóm Viettel, nhóm FPT, Ngân hàng, Chứng khoán và Bán lẻ đều chững lại. Một số cổ phiếu còn bước vào giai đoạn phân phối và downtrend.

Ưu tiên quản trị rủi ro, an toàn danh mục

Một số nhà đầu tư may mắn bán sớm khi thị trường còn đang ở vùng đỉnh hoặc chỉ mới giai đoạn đầu của đợt sụt giảm. Số ít khác cũng đã cắt lỗ và đứng ngoài thị trường, và cũng còn không ít nhà đầu tư đang vật lộn với tài khoản của mình hằng ngày. Vậy phương án tốt nhất dành cho nhà đầu tư vẫn còn đang nắm giữ cổ phiếu là gì?

Thứ nhất, phải luôn ưu tiên quản trị rủi ro, an toàn danh mục. Giai đoạn này không phải là lúc sử dụng margin, nếu nhà đầu tư đã lỡ sử dụng đòn bẩy thì nên tận dụng những nhịp hồi như phiên thứ Hai và thứ Ba này để hạ dần tỷ trọng, tăng tỷ lệ tiền mặt. Việc đưa tài khoản về tỷ lệ an toàn và gia tăng tiền mặt hay sức mua sẽ giúp nhà đầu tư tỉnh táo, khách quan với thị trường hơn, từ đó đưa ra nhận định và hành động chuẩn xác hơn trong giai đoạn tiếp theo.

Đối với nhà đầu tư đang có vị thế an toàn hoặc full tiền mặt thì sao? Rõ ràng giai đoạn này mọi người đừng vội rời bỏ thị trường, sau những đợt giảm mạnh luôn có những cơ hội lớn chờ đón phía trước. Nhà đầu tư lúc này cần chuẩn bị các kịch bản thị trường, danh mục cổ phiếu theo dõi và chiến lược giải ngân khi thị trường kết thúc đợt downtrend ngắn hạn.

Các kịch bản thị trường và hành động

Kịch bản 1 (Tích cực): Nếu thị trường tạo đáy ở hỗ trợ MA200 1170-1180 (có thể kiểm định tại hỗ trợ nhiều lần), như vậy ở lần kiểm định cuối, nhà đầu tư cần nhìn thấy sự gia tăng của khối lượng và điều kiện tiên quyết là những nhà đầu tư bắt đáy trước đó phải có lãi. Nhóm cổ phiếu dẫn dắt sẽ tạo đáy trước và kéo chỉ số đi lên. Lúc này nhà đầu tư có thể giải ngân trước từ 50%-70% danh mục dành cho nhóm dẫn dắt và chỉ gia tăng khi xuất hiện phiên bùng nổ theo đà.

Kịch bản 2 (Trung tính): Xu hướng chủ đạo vẫn là downtrend ngắn hạn, số lượng phiên giảm vẫn chiếm ưu thế xen kẻ một vài phiên phục hồi kỹ thuật. Xu hướng này sẽ kéo dài cho tới khi hầu hết cổ phiếu giảm từ 20-30% từ đỉnh và đạt trạng thái quá bán về mặt kỹ thuật (khoảng 60%-80% thị trường). Nhà đầu tư có thể xem xét mua chiết khấu ở nhịp này với tỷ trọng 100% danh mục tiền mặt đối với nhóm cổ phiếu cơ bản giảm sâu và chỉ gia tăng tỷ trọng khi thị trường xác nhận qua đáy. Riêng cá nhân mình thiên về kịch bản này.

Kịch bản 3 (Tiêu cực): Đây là kịch bản không mong muốn nhất. Căng thẳng địa chính trị leo thang, các nước có thể không hạ lãi suất trong 1-2 năm tới khi giá hàng hóa bắt đầu tăng trở lại. Việt Nam buộc đảo ngược chính sách tiền tệ, ưu tiên tỷ giá và lạm phát hơn tăng trưởng kinh tế. Lúc này xu hướng trung hạn có thể bị thay đổi và nhà đầu tư sẽ chưa thể tham gia giải ngân trở lại trong ngắn hạn được, hoặc chỉ có thể tham gia kênh phái sinh.