A- Thời đại của xu vàng: Cuốn sách "Người đàn ông giàu nhất Babylon" của George S. Clason đã cho chúng ta biết người xưa tiết kiệm như thế nào. Có 7 bài học tài chính như sau: Bài học đầu tiên là trả tiền cho bản thân trước. Tác giả khuyên bạn nên tiết kiệm ít nhất 10% thu nhập của mình. Ông ấy khuyên bạn nên coi đó là trả lương cho bản thân. Bài học thứ hai là kiểm soát chi tiêu của bạn. Tác giả nói rằng không nên nhầm lẫn nhu cầu với mong muốn. Theo dõi chi tiêu của bạn để xác định các lĩnh vực bạn có thể cắt giảm. Bài học thứ ba là khiến tiền của bạn hoạt động cho bạn. Tác giả khuyên bạn nên đầu tư khoản tiết kiệm của mình để nó tăng trưởng theo thời gian. Bài học thứ tư là bảo vệ bản thân khỏi rủi ro tài chính. Tác giả khuyên bạn nên đầu tư an toàn và không nên chấp nhận rủi ro không cần thiết. Ông ấy cũng khuyên bạn nên tìm kiếm lời khuyên chuyên nghiệp nếu cần thiết. Bài học thứ năm là đầu tư vào nhà ở. Tác giả tin rằng sở hữu nhà là một khoản đầu tư tốt. Nó cung cấp một nơi để ở và có thể là nguồn thu nhập trong tương lai. Bài học thứ sáu là đảm bảo thu nhập trong tương lai của bạn. Tác giả khuyên bạn nên lập kế hoạch cho việc nghỉ hưu. Ông ấy gợi ý đầu tư vào các kế hoạch hưu trí hoặc các khoản đầu tư dài hạn khác. Bài học thứ bảy là không ngừng cải thiện khả năng kiếm tiền của bạn. Tác giả nói rằng những người giàu có luôn học hỏi và phát triển. Hãy đầu tư vào bản thân bằng cách học hỏi những kỹ năng và kiến ​​thức mới. B- Thời đại của tiền: I- Cất tiền vào kho tiền ngân hàng và nhận lãi suất: Khi các khoản tiết kiệm của dân chúng tăng lên, việc cất giữ trở thành một vấn đề quan trọng. Trước kia người ta giữ tiền dưới gối, nhưng như thế quá bất tiện và thậm chí là nguy hiểm. Tệ nạn ăn cắp đã trở thành một vấn đề không thể xem thường. Ngoài ra, tuy muốn sử dụng khoản tiết kiệm dôi dư để làm giàu thông qua việc cho vay và đầu tư, hầu hết những người sở hữu tiết kiệm này không có thời gian và kiến thức để đánh giá chất lượng của những đề nghị kinh doanh người khác chào mời họ. Nắm bắt được cơ hội làm ăn này, một người tên Max Goodbank quyết định tung ra một dịch vụ mang tính cách mạng, Max nhận ra cần phải có một cách cất giữ tốt hơn với số tiền tiết kiệm này. Và sau khi thấy nhiều bạn bè bị lừa đảo khi cho người khác vay tiền, anh ta hiểu rằng đa số mọi người cần được giúp đỡ trong việc quyết định cách thức cho vay khoản tiết kiệm của họ. Với những suy nghĩ đó, anh ta xây một cái kho với để tích trữ tiền, kho này được những gã hầm hố nhất canh gác. Ngân hàng nãy sẽ cất giữ toàn bộ số tiền tiết kiệm. Là một doanh nhân khởi nghiệp điển hình, Max hiểu rằng nếu chỉ làm việc giữ hộ tiền cho người khác và thu phí, tiền lời thu được sẽ chẳng đáng là bao. Anh ta cũng biết rằng mình sẽ làm tốt hơn người khác trong việc cho vay. Vốn giỏi toán, Max luôn biết cách đánh giá các kế hoạch kinh doanh và cấu trúc các khoản cho vay công bằng và hợp lý. Thế là, Max cho vay tiền, rồi dùng số tiền kiếm được (lãi vay - ND) để trả lãi cho người gửi tiền và trả lương cho các nhân viên bảo vệ. Phần chênh lệch còn lại sẽ là lợi nhuận cho anh ta! Ngân hàng Tiết kiệm và Cho vay Goodbank đã ra đời! Đầu tiên Max chỉ lo làm giàu cho chính bản thân mình. Nhưng với hành động đó, anh ta giúp giải quyết các vấn đề gai góc của xã hội, bao gồm tiết kiệm, tín dụng và trộm cắp. Giờ đây, những người tiết kiệm bằng cách tiêu dùng dưới mức sẽ ủy thác trách nhiệm đầu tư cho ngân hàng Goodbank bằng cách gửi tiền tiết kiệm vào ngân hàng này. Những ai cần vay đế tài trợ cho các dự án sản xuất nay chỉ cần liên hệ với ông chủ ngân hàng Goodbank, thay vì phải gặp ai đó có dư tiền! 1- Điều kiện: Để kế hoạch này có thể hoạt động, Max ngay lập tức phải đảm bảo một số điều kiện sau đây. Một là hoạt động cho vay của ngân hàng phải có lời, điều này có nghĩa anh ta phải hết sức cần trọng khi đánh giá người đi vay, khi thu lãi vay, khi siết nợ (tịch biên tài sản thế chấp khi bên đi vay không trả được nợ). Hai là, anh ta phải làm vui lòng những người gửi tiền thông qua việc đều đặn trả lãi huy động tiền gửi tiết kiệm. Cuối cùng, anh ta phải làm sao để thu hút nhiều người đi vay hơn để duy trì vòng quay vốn này. Nếu thất bại, anh ta sẽ thất nghiệp và mất toàn bộ khoản đầu tư của mình. Đương nhiên, với khá năng chuyên môn hóa cao trong việc cho vay hiệu quả và sinh lời, Max trở thành chuyên gia hàng đầu về kinh tế học. Trong khi những người cho vay kém chuyên môn hơn thường bị ảnh hưởng bởi những yếu tố như lịch sử cá nhân, quan hệ gia đình, cảm tính v.v..., thì với ngân hàng Goodbank mọi chuyện chỉ được nhìn nhận dưới góc độ tiền bạc. 2- Lãi suất Max quyết định lãi suất huy động và cho vay dựa trên luật của chính phủ và khả năng trả lãi của ngân hàng. Về phía cho vay, anh ta chào lãi suất thấp nhất cho người đi vay an toàn nhất (tức là những ai có khả năng trả nợ cao nhất). Với những người đi vay rủi ro hơn, anh ta tính lãi suất cao hơn để bù đắp cho rủi ro gia tăng sau này. Lãi suất cho vay sẽ quyết định lãi suất áp dụng cho người gửi tiết kiệm, những người nhận tiền lãi theo một thang chung như sau các khoản gửi tiết kiệm dài hạn làm giảm rủi ro thiếu tiền của ngân hàng, do đó người gửi sẽ hưởng lãi suất cao. Những người không thể cam kết gửi tiền trong một thời gian dài chỉ nhận được mức lãi suất thấp hơn. Dù ngân hàng Goodbank quy định lãi suất, toàn bộ cơ chế lãi suất dao động theo những điều kiện thị trường, đa phần nằm ngoài tầm kiểm soát của Goodbank. Đôi khi sự gia tăng năng suất lao động làm khoản tiết kiệm của đất nước tăng mạnh. Khi kho chứa tiền gửi tiết kiệm của ngân hàng đã đầy tới nóc, ngân hàng sẵn lòng giảm lãi suất cho vay. Lý do là khi đó, một cách tương đối, các khoản mất mát (nếu bị xù nợ - ND) sẽ dễ chấp nhận hơn, và nền kinh tế đang "khỏe mạnh" và cung cấp nguồn tiết kiệm sẽ là môi trường thuận lợi cho các dự án kinh doanh mới. Do không cần huy động thêm, cùng với lãi suất cho vay hạ, lãi suất huy động cũng giảm theo, và điều này không khuyến khích người ta tiết kiệm nữa. Khi tiết kiệm đi xuống (điều này là nguy hiểm cho nền kinh tế), các yếu tố đối lập sẽ phát huy tác dụng để thúc đầy tiết kiệm trở lại, từ đó lại làm đầy kho tiền của ngân hàng. Khi có ít tiền gửi tiết kiệm, ngân hàng Goodbank phải thận trọng hơn với các khoản cho vay. Do nguồn dự trữ mỏng, việc khách hàng không trả được nợ vay có thể có ảnh hưởng trầm trọng hơn. Để bù đắp cho rủi ro đang gia tăng, ông chủ Max phải tăng lãi suất cho vay, đồng thời cũng tăng lãi suất huy động để khuyến khích tiết kiệm nhiều hơn. Lãi suất tăng sẽ làm nản lòng người đi vay và làm chậm nhịp độ tăng trưởng kinh doanh của hòn đảo. Nhưng nó cũng lại khuyến khích tiết kiệm. Cuối cùng thì nguồn huy động của ngân hàng một lần nữa lại tăng, và lãi suất lại quay đầu đi xuống, theo những phân tích trong phần trên. Ngoài ra, tỷ lệ tiết kiệm thấp cho thấy người ta thích tiêu dùng ngay lập tức hơn. Kết quả là việc đầu tư dài hạn vào tư liệu sản xuất đê sản xuất ra hàng hóa cho tiêu dùng trong tương lai sẽ không được khuyến khích. Cơ chế lãi suất đều đặn mang tính chu kỳ trên đây - vận hành theo kỳ vọng tối đa hóa lợi nhuận trên các khoản tiết kiệm, nỗi sợ mất vốn vào những dự án kinh doanh rủi ro, và sở thích vê thời điểm tiêu dùng của từng cá nhân - sẽ tạo ra mức lãi suất làm ổn định thị trường. Quan trọng nhất là độ an toàn và tiện lợi của ngân hàng khuyên khích người ta tiết kiệm & hoạt động tiết kiệm và thương mại tiếp tục tăng trưởng. II- Đầu tư mang tính rủi ro cao: Do nhu cầu liên tục phải trả lãi cho những người gửi tiền, Ngài Goodbank có xu hướng tránh xa những khoản cho vay nào có khả năng "xù nợ" cao. Anh ta từ chối việc đánh cược những khoản tiết kiệm của dân. Tuy nhiên, một số người gửi tiết kiệm lại vẫn muốn chấp nhận rủi ro cao hơn đê có lợi nhuận cao hơn. Đôi khi có những dự án rất hấp dẫn, nhưng lại quá rủi ro nên ngân hàng không tài trợ được. Chẳng hạn, hãng hàng không Sling-Flight Airways có một ý tưởng có thể cách mạng hóa việc di chuyển giữa các hòn đảo trong vùng. Nhưng Goodbank, đúng với bản chất của anh ta, từ chối cho vay dự án nhiều rủi ro này. Tuy nhiên điều đó không có nghĩa là những người đứng đằng sau Sling-Flight đã hết cách. Một quỹ đầu tư mới xuất hiện, điều hành bởi Manny Fund. Manny thu thập tiền của những người có nguồn tiết kiệm song không hài lòng với mức lãi suất khiêm tốn mà Goodbank chào mời. Rồi với số tiền "huy động" được nói trên, anh ta chấp nhận rủi ro để đầu tư vào những dự án mạo hiêm. Một số dự án trong số đó thực sự thành công, như công ty nước giải khát Thiên Đường. Nhưng cũng có những dự án thất bại, như Công ty du lịch dưới nước Blubmarine. Như thế, trong khi Goodbank tiếp tục tài trợ cho việc tăng trưởng tư liệu sản xuất thông qua những hình thức đầu tư cẩn trọng, Manny Fund trở thành lựa chọn của những người chấp nhận rủi ro cao hơn. Tiền lời của tài khoản tiết kiệm chính là lợi nhuận khi ta cho ngân hàng vay để họ cấp tín dụng. Rút nạp dễ dàng với lãi suất trước hạn thấp hơn đúng hạn nên khuyến khích là gửi cho đến kỳ đáo hạn (hết kỳ hạn gửi tiền) để có lợi nhuận cao nhất. Nhiều người lựa chọn gửi tiết kiệm bằng cách mở sổ tại ngân hàng, thay vì mua vàng hoặc đầu tư đất, chứng khoán để vừa có tiền lại tránh nhiều rủi ro. Nhưng rủi ro thấp thì lợi ích an toàn nhưng thấp. Quỹ đầu tư lãi suất cao đi kèm rủi ro đang dần cải thiện.