Lâu lâu rồi mới có vụ sụp đổ ngân hàng lớn tại Mỹ - SVB phá sản. Gần nhất là Washington Mutual thời khủng hoảng tài chính năm 2008. Lý do đều là chính sách tiền tệ, tiền đắt tiền rẻ.

Khi tiền rẻ, các ông công nghệ và chăm sóc sức khỏe có nhiều tiền gửi SVB. SVB đầu tư vào trái phiếu, phần lớn dài hạn. 

Khi tiền đắt, các ông kia bị ảnh hưởng nhiều nhất, phải rút tiền để trang trải hoạt động. Mà tiền đắt trái phiếu giảm giá, SVB phải bán, chịu lỗ, để có tiền đáp ứng nhu cầu rút. 

Càng khó thì lại càng rút. Càng rút thì lại càng khó. Gọi nôm na là tháo chạy khỏi ngân hàng bank run. SVB muốn tăng vốn nhưng trong bối cảnh đó không thành công.

Giới chức sợ làn sóng này lan truyền nên yêu cầu dừng cuộc chơi, tuyên bố người gửi tiền được bảo hiểm không nên lo nhằm trấn an, đồng thời theo dõi chặt một vài ông khác có thể có vấn đề tương tự. Tất nhiên ông SVB phá sản vì cụt vốn chủ sở hữu.

Chuyện SVB phá sản là bài học kinh điển về quản trị rủi ro kỳ hạn, tiếng việt gọi là quản lý "khe hở kỳ hạn - duration gap". Thường việc này phải được thực hiện bởi phái sinh tương lai nhưng SVB coi nhẹ chắc vì quá tin vào sự trỗi dậy bền vững của nhóm công nghệ và chăm sóc sức khỏe thời tiền rẻ covid.

Bài học thứ hai cho giới đầu tư là: sau bóp tiền tệ sẽ còn giai đoạn hậu quả của bóp quá mạnh (tức là kết quả kinh doanh), chứ không phải cứ hết bóp là bơm là lên. Cứ từ từ kẻo lại như SVB phá sản.

Và cuối cùng, Việt nam ta cũng như vậy về mặt hàm ý chính sách và hệ quả. Vì xã hội ta làm gì có chuyện phá sản như SVB. Độ trễ 6 tháng.

Theo Quach Manh Hao