Năm nào bầu cử Tổng Thống Mỹ cũng hết sức gay cấn. Cuộc đua của 2 ứng viên Trump và Harris trong năm nay đã cận kề. Chính sách kinh tế của 2 ứng viên, nhìn chung rất khác biệt. Trump vẫn vậy, chính sách bảo hộ thương mại, sẽ đánh 10% thuế đối với tất cả các mặt hàng nhập khẩu vào Mỹ, và 60% nhập khẩu từ Trung Quốc. Trong khi đó, ứng viên Harris dường như ôn hoà hơn rất nhiều, chưa có một chính sách thuế cụ thể nào được đưa ra, nhưng kể cả nếu Harris giữ nguyên kế hoạch đánh thuế trong nhiệm kỳ Biden-Harris, thì tác động cũng sẽ ít hơn rất nhiều so với Trump. Trump, có thể can thiệp vào quyết định của FED (mặc dù về mặt lý thuyết là FED hành động hoàn toàn độc lập), với mục tiêu giữ đồng USD mạnh, ông có thể sẽ tác động để FED không hạ lãi suất như mục tiêu đề ra ban đầu. Tác động lên kinh tế Việt Nam sẽ như thế nào? Giả sử Trump lên Tổng thống: DXY tăng, đồng nghĩa với việc áp lực lớn lên tỉ giá USD/VND, khả năng ngân hàng Nhà nước (SBV) không mua được ngoại tệ để bù đắp vào lượng ngoại tệ đã bán ròng trong thời gian vừa qua là rất cao. Hiện nay, dự trữ ngoại hối của VN chỉ khoảng hơn 88 tỉ USD, khoảng 2.x tháng nhập khẩu (thấp hơn mức tối thiểu mà IMF khuyến nghị). Áp lực tỉ USD/VND gia tăng, đồng nghĩa với việc SBV phải can thiệp (có thể bằng cách bán ngoại tệ). Nhìn vào dữ liệu lịch sử (Hình 1), những năm 2018, 2022, 2024, SBV đã phải liên tục bán ra một lượng lớn ngoại tệ để giữ tỷ giá (mặc dù không giữ được bao nhiêu, vì SBV cũng có cái khó: bán nhiều thì dự trữ giảm, nếu không bán thì tỷ giá USD/VND tăng mạnh, tiền VND mất giá nhiều…). Khi một lượng lớn ngoại tệ bán ra (nghĩa là cán cân thanh toán BOP* âm), tăng trưởng huy động vốn (nhu cầu gửi tiền ít đi, vì tiền VND mất giá) cũng tăng chậm hơn so với khi SBV mua được ngoại tệ (BOP dương). Số liệu quá khứ, tăng trưởng huy động vốn thấp hơn tăng trưởng tín dụng khá nhiều vào các năm 2018, 2022 và 2024 (Hình 2, 3), và hệ quả mặt bằng lãi suất liên ngân hàng ở mức cao trong giai đoạn này, trung bình trên 3.5% (Hình 4). Lúc này bài toán thanh khoản cho hệ thống ngân hàng sẽ khá căng, sẽ ảnh hưởng đến quyết định về lãi suất huy động. Do vậy, với kịch bản này, tỉ giá có thể mất giá 3.5%-4.5%, lãi suất liên ngân hàng trung bình 1w duy trì mặt bằng cao 3.5-4%, tăng trưởng huy động vốn 7%, tăng trưởng tín dụng 10-12%, lãi suất huy động tăng khoảng 50 điểm. Trái ngược với Trump, chính sách của ứng viên Harris ôn hoà hơn, tác động lên kinh tế Việt Nam sẽ ít hơn so với Trump. Trái ngược với những dự đoán khó lường về tỉ giá và lãi suất, tăng trưởng GDP và lạm phát 2025 được nhận định ít bất ngờ và ít uncertainty. Nếu nhìn động lực tăng trưởng GDP (công nghiệp, dịch vụ, FDI, đầu tư công) tính đến 9 tháng đầu năm, dường như mục tiêu tăng trưởng 6.5% trong năm 2025 là khả thi. Trong khi đó, lạm phát, xu hướng lạm phát cơ bản đã giảm mạnh từ đầu 2023 cho đến nay, giá dầu có thể giảm 10% từ 76$ xuống 69$ (theo dự báo của Bloomberg), mức chênh lệch sản lượng tiềm năng (output gap) được dự báo âm -0.2% (IMF Vietnam IV Report 9/2024); Nên trong năm 2025, lạm phát vẫn được dự báo dưới mục tiêu của Chính phủ, 4.0-4.5%. Tóm lại, tỷ giá và lãi suất là 2 yếu tố khó lường trong năm 2025, tất nhiên tuỳ vào kịch bản của Tổng thống. Bạn sẽ dự đoán và mong muốn ai lên làm Tổng thống? * BOP = Cán cân thương mại (hàng hóa + dịch vụ) + lợi nhuận chuyển về nước+kiểu hối+ cán cân vốn (FDI…) Trên đây, là view cá nhân, rất vui nhận được góp ý, comment bình luận của mọi người ! [Còn nữa]