Khi cảm xúc lấn át Bán cổ phiếu ở mức lợi nhuận kỳ vọng, nhưng sau đó lại mua vào khi giá cổ phiếu tiếp tục tăng để rồi “đu đỉnh”; tranh mua khi cổ phiếu tăng giá mạnh, rồi nhanh chóng bán tháo để hạn chế thua lỗ khi cổ phiếu “đổ đèo”… Những hành vi này trên thị trường chứng khoán được gọi chung bằng khái niệm FOMO, viết tắt của Fear Of Missing Out, tức sợ bỏ lỡ cơ hội. FOMO cũng chỉ là một trong rất nhiều cảm xúc trong đầu tư chứng khoán – kênh đầu tư được ví là “trò chơi kinh doanh vĩ đại nhất của loài người”. Các nhà khoa học chỉ ra rằng, con người thường có xu hướng hành động khi trải nghiệm một cảm xúc nào đó. Chính cảm xúc và hệ quả là các nhu cầu vô thức của con người đều tác động đến việc ra quyết định đầu tư và nếu được thực hiện bởi đại bộ phận nhà đầu tư thì sẽ ảnh hưởng lớn đến thị trường. Để giữ cái đầu lạnh Có hai kỹ năng mà nhà đầu tư cần rèn luyện liên tục trong suốt quá trình đầu tư của mình: Một là, hiểu trạng thái tâm lý hiện tại; hai là, khả năng thiết lập và tái thiết lập kế hoạch hành động. Việc đối diện với cảm xúc sẽ giúp nhà đầu tư nhìn nhận được mình có khả năng bị phiến diện trong việc nhận định trạng thái thị trường, danh mục đầu tư hiện tại theo thiên hướng tích cực thái quá, hoặc tiêu cực thái quá hay không. Khi hiểu được trạng thái tâm lý, nhà đầu tư nên thiết lập và tái thiết lập kế hoạch hành động. Bản kế hoạch đầu tư hoặc kế hoạch giao dịch là bản thiết kế quan trọng và cần thiết trước mỗi khoản đầu tư. Việc rèn luyện viết kế hoạch sẽ giúp nhà đầu tư thẳng thắn nhìn nhận vào các kịch bản có thể xảy ra trong tương lai. Các nhà đầu tư vĩ đại như Warren Buffet, Peter Lynch đều nằm ở việc kiểm soát tâm lý rất tốt, không bị các biến động ngắn hạn chi phối, thậm chí còn tận dụng những biến động ngắn hạn để mua được cổ phiếu tiềm năng với mức giá chiết khấu sâu so với giá trị nội tại. Nguyên nhân là họ rất tự tin vào việc đã tìm hiểu phân tích kỹ doanh nghiệp và nhìn thấy được tiềm năng tăng giá của cổ phiếu trong tương lai. Tác giả Hoàng Anh bài viết tổng hợp tại trang tinnhanhchungkhoan.