I. LỢI ÍCH KHI THAM GIA CHỨNG KHOÁN PHÁI SINH

• Chứng khoán phái sinh giúp nhà đầu tư phòng ngừa được rủi ro của biến động giá: Nếu nhà đầu tư dự đoán được giá tài sản cơ sở sẽ giảm trong tương lai thì họ có thể bán trước hàng hóa nhờ ký hợp đồng tương lai, lúc này rủi ro sẽ bớt đi phần nào. Ngược lại, khi thấy nhiều dấu hiệu có thể dự đoán được giá tài sản cơ sở tăng, thì họ có thể tham gia với giá tài sản cơ sở xác định ở thời điểm cụ thể ở hiện tại.

• Giao dịch vô cùng linh hoạt: Giao dịch chứng khoán phái sinh cơ bản là giống với chứng khoán cơ sở nhưng linh hoạt hơn rất nhiều, nhà đầu tư có thể đóng hoặc mở vị thế ngay trong ngày giao dịch.

• Tính thanh khoản cao: Chứng khoán phái sinh có tính thanh khoản cao hơn chứng khoán cơ sở, việc định giá khối lượng và giá trị các giao dịch công khai cũng giúp các giao dịch chứng khoán phái sinh trở nên minh bạch hơn.

• Cho phép bán khống: Ngay cả khi không có tài sản cơ sở thì nhà đầu tư vẫn có thể bán được chứng khoán phái sinh;

• Đầu cơ tốt: Dù thị trường đi lên hay đi xuống thì nhà đầu tư vẫn có thể kiếm được lợi nhuận nếu dự đoán đúng xu hướng.

• Lợi thế từ đòn bẩy tài chính: Chỉ cần ký quỹ một phần tài sản là nhà đầu tư đã có thể giao dịch cổ phiếu có giá trị gấp từ 7 đến 10 lần số tiền đã ký quỹ.

II. RỦI RO KHI THAM GIA CHỨNG KHOÁN PHÁI SINH

• Rủi ro khi đầu cơ: Trong trường hợp dự đoán sai thay đổi trong giá tài sản cơ sở trên thị trường thì chắc chắn nhà đầu tư sẽ gặp thua lỗ. Số tiền thua lỗ này có thể vượt quá số vốn ban đầu rất nhiều lần.

• Cơ chế thanh toán, ký quỹ bổ sung: Hợp đồng tương lai có cơ chế thanh toán hằng ngày, lãi/lỗ sẽ được phản ánh cụ thể trên tài khoản ký quỹ của nhà đầu tư ngay trong ngày. Ngay khi số tiền trên tài khoản thấp hơn hoặc bằng mức duy trì thì bắt buộc nhà đầu tư phải ký quỹ bổ sung. Nếu không kịp thời ký quỹ thì khả năng nhà đầu tư sẽ phải đối mặt với việc thua lỗ nặng thậm chí là phá sản. Vì vậy, để tham gia vào thị trường CKPS thì nhà đầu tư cần có tiềm lực tài chính mạnh.

III. NHỮNG LƯU Ý KHI THAM GIA CHỨNG KHOÁN PHÁI SINH

• Khi tham gia giao dịch CKPS, vì phải ký quỹ nên nhà đầu tư cần theo dõi sát sao hai loại tỷ lệ đó là tỷ lệ sử dụng tài sản ký quỹ và tỷ lệ tài khoản phái sinh.

• Tỷ lệ sử dụng tài sản ký quỹ = Giá trị ký quỹ yêu cầu/giá trị tài sản ký quỹ hợp lệ;

• Tỷ lệ tài khoản phái sinh = giá trị ký quỹ yêu cầu/giá trị tài sản ròng hợp lệ;

Trong đó:

Giá trị ký quỹ yêu cầu = ký quỹ ban đầu + lỗ ròng trong phiên + ký quỹ chuyển giao.

Giá trị tài sản ký quỹ hợp lệ chính là số tài sản ký quỹ hợp lệ đã nộp tại VSD.

Giá trị tài sản ròng hợp lệ = giá trị tài sản ký quỹ hợp lệ + tiền ở công ty CK - nợ tại công ty CK.