Với việc lãi suất sẽ được cắt giảm vào tháng 9 gần như chắc chắn và sự chú ý đang chuyển sang tốc độ cắt giảm trong tương lai, các quan chức của Cục Dự trữ Liên bang đang tập hợp lại xung quanh một cách tiếp cận dần dần cho chặng cuối cùng của cuộc chiến chống lạm phát.

Fed áp dụng chủ nghĩa dần dần, một chính sách quen thuộc cho thời kỳ bất ổn

Một số ít nhà hoạch định chính sách tại hội nghị nghiên cứu thường niên của Fed tại Jackson Hole, Wyoming, tuần trước đã đưa ra lập luận về việc hạ lãi suất theo cách "dần dần" hoặc "có phương pháp". Điều đó đã đẩy lùi kỳ vọng của các nhà đầu tư về ít nhất một lần cắt giảm quá mức vào mùa thu này.

Các quan chức Fed lập luận rằng lạm phát vẫn chưa hoàn toàn hạ nhiệt xuống mức mục tiêu 2% và trong khi thị trường lao động cho thấy những dấu hiệu mong manh thì việc không có tình trạng sa thải hàng loạt có nghĩa là vẫn chưa cần đến hành động quyết liệt.

“Có phương pháp, dần dần, cẩn thận — đó là những từ mà bạn nghe các nhà hoạch định chính sách nói khi họ đang xoay chuyển tình thế,” Brett Ryan, chuyên gia kinh tế cấp cao của Hoa Kỳ tại Deutsche Bank AG cho biết. “Đây sẽ là một quá trình thăm dò mà họ sẽ muốn thực hiện theo cách tiếp cận chậm hơn.”

Chủ nghĩa dần dần là một chiến lược mà Fed đã triển khai trước đây trong thời kỳ bất ổn. Nó cho thấy họ hy vọng sẽ cắt giảm lãi suất 25 điểm cơ bản tại một thời điểm. Tuy nhiên, đáng chú ý là vắng mặt trong nhóm ủng hộ cách tiếp cận này là Chủ tịch Jerome Powell.

Ghế nghiêng Dovish

Người đứng đầu Fed đã đặt cược di sản của mình vào việc hạ thấp lạm phát mà không gây ra đau đớn nghiêm trọng cho thị trường việc làm. Trong bài phát biểu được theo dõi chặt chẽ của mình tại Jackson Hole, Powell không bao giờ mô tả ông kỳ vọng Fed sẽ hành động nhanh hay chậm như thế nào sau tháng 9. Ông cũng có vẻ cởi mở hơn một số đồng nghiệp của mình trong việc áp dụng cách tiếp cận tích cực hơn nếu mọi thứ xấu đi nhanh chóng trên mặt trận việc làm.

"Chúng tôi sẽ làm mọi thứ có thể để hỗ trợ thị trường lao động mạnh mẽ khi chúng tôi đạt được tiến triển hơn nữa hướng tới sự ổn định giá cả", Powell cho biết. "Chúng tôi không tìm kiếm hoặc hoan nghênh việc làm mát thêm trong điều kiện thị trường lao động".

Cục Dự trữ Liên bang, giống như nhiều ngân hàng trung ương khác, đã thực hiện cách tiếp cận dần dần trong hầu hết các chu kỳ nới lỏng và thắt chặt trong thời đại hiện đại, với một vài ngoại lệ.

Vào thời điểm bắt đầu cuộc khủng hoảng tài chính và trong đại dịch Covid, các nhà hoạch định chính sách đã nhanh chóng đưa lãi suất xuống mức 0. Cựu Chủ tịch Paul Volcker nổi tiếng là người không hề nao núng trong chiến lược dập tắt lạm phát vào cuối những năm 1970 và đầu những năm 1980. Nếu không, chính sách tiền tệ thường chỉ được điều chỉnh một phần tư điểm phần trăm tại một thời điểm.

Cách tiếp cận này, như được Thống đốc Ben Bernanke nêu chi tiết trong bài phát biểu năm 2004 về chủ nghĩa dần dần, giúp các nhà hoạch định chính sách có thời gian đánh giá phản ứng của nền kinh tế đối với các hành động của mình.

Áp dụng ngay bây giờ, chủ nghĩa dần dần sẽ giúp giảm bớt phần nào mức độ hạn chế hiện tại của Fed, nhưng cũng tính đến việc mục tiêu lạm phát vẫn chưa đạt được. Sau khi đánh giá thấp mức tăng giá vào năm 2021 và bắt đầu thắt chặt quá muộn, một số nhà hoạch định chính sách vẫn cảnh giác với việc lạm phát bùng phát trở lại. Ít nhất một người lo ngại rằng chi phí vay rẻ hơn sẽ giải phóng nhu cầu bị dồn nén từ người tiêu dùng và doanh nghiệp đang chờ đợi lãi suất thấp hơn.

Nhưng đồng thời, thị trường lao động cuối cùng cũng bắt đầu trông bình thường trở lại, và theo một số biện pháp thì hơi yếu. Tỷ lệ thất nghiệp bất ngờ tăng lên 4,3% vào tháng 7. Các nhà tuyển dụng không sa thải nhân viên hàng loạt, nhưng họ đã làm chậm đáng kể việc tuyển dụng.

Đối với một số người, như Chủ tịch Fed Richmond Thomas Barkin, đây là sự kết hợp khó có thể duy trì lâu dài.

"Họ hiện đang có một câu hỏi quan trọng xung quanh họ về sự suy yếu của thị trường lao động", Claudia Sahm, nhà kinh tế trưởng tại New Century Advisors, một công ty quản lý đầu tư, cho biết. "Họ cần bắt đầu xóa bỏ hạn chế".

Powell và các đồng nghiệp của ông từ lâu đã lập luận rằng thị trường việc làm sôi động đang thúc đẩy lạm phát bằng cách đẩy tiền lương lên cao hơn và mang lại cho người tiêu dùng Hoa Kỳ nhiều sức mua hơn. Nhưng Powell đã nói rõ rằng hiệu ứng đó đã phai nhạt.

"Powell có vẻ ôn hòa hơn những người đồng cấp của mình", các nhà kinh tế học Gregory Daco và Lydia Boussour của EY-Parthenon cho biết. "Tuy nhiên, trừ khi điều kiện lao động xấu đi đáng kể trong những tuần tới, chúng tôi vẫn kỳ vọng phần lớn các nhà hoạch định chính sách sẽ ủng hộ việc cắt giảm 25 điểm cơ bản vào tháng 9".

Nhanh thế nào, xa thế nào?

Khi các quan chức Fed bước vào giai đoạn tiếp theo, họ phải đối mặt với một câu hỏi khác ngoài việc phải hành động nhanh đến mức nào: Nếu mọi việc diễn ra suôn sẻ, họ có thể cắt giảm lãi suất đến mức nào?

Cái gọi là lãi suất trung lập, trong đó ngân hàng trung ương không kìm hãm nền kinh tế cũng không kích thích nền kinh tế, là một ước tính chứ không phải là một phép tính khoa học chính xác. Một số quan chức Fed và nhà kinh tế cho rằng trong nền kinh tế hậu đại dịch, khi năng suất lao động tăng lên, mức đó có thể cao hơn trước đây.

Với sự không chắc chắn này, việc di chuyển dần dần càng trở nên hấp dẫn hơn.

Barkin cho biết nếu các viên chức có thể biết chắc chắn mức lãi suất trung lập nằm ở đâu, họ có thể di chuyển đến đó và tuyên bố chiến thắng. Nhưng thực tế không đơn giản như vậy.

“Bạn muốn cảm nhận theo cách của mình ở đó,” ông nói trong một tập podcast Odd Lots của Bloomberg được ghi lại vào tuần trước. “Bạn sẽ học dựa trên việc lạm phát đã ổn định hay đang tăng tốc. Bạn sẽ học dựa trên việc thị trường lao động đang tăng trưởng hay thu hẹp. Bạn sẽ học những điều đó khi bạn thực hiện và bạn sẽ điều chỉnh lãi suất cho phù hợp.”

Những người khác tại Fed, như Mary Daly của San Francisco, cho rằng vẫn còn quá sớm để lo lắng về mức trung lập.

“Điều thực sự quan trọng hiện nay là ngay cả khi chúng ta điều chỉnh lãi suất chính sách để đảm bảo đúng, chúng ta vẫn sẽ ở trong vùng hạn chế”, bà cho biết trong một cuộc phỏng vấn trên Bloomberg Television. “Chúng ta còn một chặng đường dài phía trước”.

Nguồn