Áp lực đáo hạn trái phiếu tăng mạnh

Theo số liệu từ Công ty Cổ phần FiinRatings, tháng 1 đầu năm 2023 ghi nhận duy nhất một lô trái phiếu được phát hành riêng lẻ thành công, thuộc về một đơn vị đầu ngành về nền móng cọc xây dựng: Công ty Cổ phần Đầu tư Phan Vũ. Lô trái phiếu riêng lẻ với giá trị 110 tỷ VNĐ và lãi suất danh nghĩa 10,5%/năm cho kỳ hạn 5 năm. Mục đích sử dụng vốn là nhằm tái cơ cấu lại nợ của tổ chức phát hành và trái chủ mua duy nhất là Asia Pile Holdings, đơn vị đến từ Nhật Bản hoạt động trong cùng ngành và đã hợp tác với DN phát hành hơn 10 năm qua.

Như vậy, khối lượng phát hành riêng lẻ trong tháng 1 năm 2023 chỉ tương đương 2,1% so với tháng liền kề và 0,5% so với cùng kỳ năm 2022. Mức suy giảm lớn về quy mô phát hành trái phiếu này được ghi nhận trong bối cảnh thị trường vẫn chưa thuận lợi cả về phía cung và phía cầu của thị trường. Về phía cầu, tâm lý nhà đầu tư, nhất là cá nhân vẫn ưu tiên lựa chọn kênh tiền gửi tiết kiệm có mức lãi suất cao 9-10%.

Điều này cho thấy một số ngân hàng nhỏ hiện nay và niềm tin vào kênh đầu tư TPDN

vẫn cần thời gian để khôi phục sau các sự kiện vi phạm trong năm trước cũng như rủi ro vi phạm nghĩa vụ nợ đang gia tăng trong bối cảnh hiện nay, nhất là với trái phiếu BĐS. Bên cạnh đó, các ngân hàng với vai trò là đơn vị mua và kinh doanh trái phiếu lớn nhất vẫn đang trong quá trình cân nhắc và đợi chờ những định hướng chính sách cụ thể trong việc giải ngân hạn mức tín dụng cho năm 2023, cũng như những thay đổi chính sách của NHNN.

Về phía cung, nhu cầu vốn của DN rất lớn song do cầu yếu, trong khi Nghị định 65 vẫn đang trong tiến trình sửa đổi và nhà phát hành tiếp tục chờ quy định mới. Hơn nữa, đây là giai đoạn DN đang tập trung vào hoạt động mua lại trái phiếu cũng như xử lý các vấn đề thanh khoản vào cuối năm. "Theo quan sát của chúng tôi, các DN tốt và chưa gặp sức ép đáo hạn có xu hướng chờ đợi thêm một thời gian để thị trường đi vào giai đoạn ổn định, các quy định rõ ràng hơn nhằm tăng khả năng phát hành thành công và kỳ vọng nền lãi suất sẽ hạ nhiệt trong những quý tiếp theo để tối ưu về cơ cấu và chi phí vốn", FiinRatings nhận xét.

Về hoạt động mua lại trái phiếu, tháng đầu năm cũng có vẻ chững lại. Tháng 1 ghi nhận quy mô trái phiếu mua lại trước đáo hạn đạt 8,9 nghìn tỷ VNĐ, tương đương 18,8% so với tháng trước và tăng 1,7 lần so với cùng kỳ năm 2022. Đáng chú ý, nhiều DN đã bắt đầu chậm trả nợ trái phiếu. Theo số liệu thống kê, riêng trong tháng 12/2022, thị trường có khoảng 42,2 nghìn tỉ đồng TPDN đáo hạn. Trong đó, DN BĐS là 19.287 tỉ đồng (99,5% có tài sản đảm bảo); tổ chức tín dụng là 9.828 tỉ đồng; DN sản xuất là 7.854 tỉ đồng, DN thương mại, dịch vụ là 2.100 tỉ đồng. Tuy nhiên, nhiều DN đã phải "khất nợ".

Cụ thể, Công ty Cổ phần Hưng Thịnh Incons đã có thông báo về việc chậm thanh toán gốc, lãi trái phiếu mã HTNBH2122002. Lô trái phiếu này đáo hạn vào ngày 31/12/2022, có giá trị phát hành 300 tỉ đồng. Tại thời điểm công bố, Hưng Thịnh Incons mới thanh toán được tiền lãi và 90 tỉ đồng tiền gốc, hiện vẫn còn nợ gốc 210 tỉ đồng. Lịch thanh toán đúng hạn là 3/1/2023, tuy nhiên, Hưng Thịnh Incons đã đưa ra giải pháp trả nửa tiền nợ gốc vào đầu tháng 3/2023 và phần còn lại vào cuối tháng 3/2023. Trước đó, nhiều DN cũng thông báo chậm trả lãi như Công ty Hoàng Anh Gia Lai là 302,8 tỉ đồng, Công ty Cổ phần Trung Nam là 128,9 tỉ đồng, Công ty Cổ phần Tập đoàn Đức Long Gia Lai với 5,6 tỉ đồng; Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển Bình Định là 10,1 tỉ đồng và Công ty TNHH Đức Việt là 24,1 tỉ đồng…

Theo CAND