(Nguyễn Phước Hoà (Founder Nhà Đầu Tư Tài Chính Tự Do)) P/E là 1 chỉ số được xác định bởi công thức: P/E = Price/ EPS (Trong đó EPS = Lợi nhuận sau thuế/ sổ lượng cổ phiếu lưu hành) Chỉ số P/E thể hiện mức giá mà bạn sẵn sàng bỏ ra cho một đồng lợi nhuận thu được từ cổ phiếu. Ngoài ra P/E còn đại diện cho số năm hóa vốn nếu DN duy trì được EPS đó ổn định qua các năm Như vậy có phải chỉ số P/E càng thấp thì cổ phiếu càng rẻ và càng hấp dẫn? Tuy nhiên, MWG đang có P/E là 423.9 lần nhưng giá CP vẫn liên tục tăng trong thời gian vừa qua Vậy P/E càng thấp, không đồng nghĩa là CP đó đang rẻ hay hấp dẫn, mà còn tùy thuộc vào nhiều yếu tố khác. Giải thích: Đầu tiên, P/E sẽ bị ảnh hưởng bởi 2 yếu tố là Price (thị giá) và EPS (LNST trên mỗi cổ phần) Mà EPS là 1 chỉ số đại diện cho KQKD của Doanh nghiệp trong quá khứ, như vậy P/E thực chất chỉ phản ánh định giá dựa trên LNST của DN trong quá khứ. Nên việc đưa ra quyết định mua/bán dựa trên P/ E sẽ luôn có độ trễ Thực tế, NDT sẽ sẵn sàng mua những CP có P/E cao nhưng kỳ vọng tăng trưởng lợi nhuận trong tương lai cũng sẽ cao, khi LNST tăng lên thì EPS tăng lên, dẫn đến P/E sẽ giảm xuống tương ứng. Đó là 2 ví dụ của HPG và FRT: Đối với FRT, do đang trong giai đoạn mở rộng nên vẫn lỗ lũy kế, dù vậy NDT kỳ vọng sau khi chuỗi nhà thuốc đi vào hoạt động ổn định và dịch vụ tiêm Vaccine mới triển khai sẽ là tiềm năng rất lớn cho FRT với lợi thế quy mô nhà thuốc trên khắp đất nước. Đối với các DN đã tương đối phát triển và bão hòa, LNST ổn định như VHM hay VNM,... thì NĐT sẽ yêu cầu 1 mức P/E thấp hơn vì tiềm năng tăng trưởng kém khi quy mô doanh nghiệp đã quá lớn, thì không còn nhiều dư địa để mở rộng và phát triển. Đó là lý do dù có P/E thấp hơn nhưng dòng tiền lớn vẫn không ưa thích những CP như VHM hay VNM. CÁC CÁCH SỬ DỤNG P/E ĐỂ SO SÁNH CHO HIỆU QUẢ: CÁCH 1: SO SÁNH VỚI CÁC DOANH NGHIỆP CÙNG NGÀNH Bởi vì đặc tính của mỗi ngành nghề là khác nhau, do vậy việc so sánh 1 Doanh nghiệp làm Sản xuất với 1 Doanh nghiệp thương mại là KHÔNG PHÙ HỢP. Phải lựa chọn các DN có cùng quy mô, tính chất, cấu trúc vốn,... thì độ hiệu quả sẽ càng cao. Mục đích là lựa chọn ra các CP đang được định giá rẻ hơn so với các CP còn lại trong ngành dù có tiềm năng tăng trưởng tương tự. (Nếu không có DN trong nước nào phù hợp, có thể so sánh với các DN ở nước ngoài có quy mô tương đương, cùng ngành nghề CÁCH 2: SO SÁNH VỚI P/E CỦA CHÍNH NÓ TRONG KHUNG THỜI GIAN HỢP LÝ Tùy vào khung thời gian đầu tư, lựa chọn khung thời gian phù hợp 5 năm, 10 năm hay 15 năm để so sánh P/E của Doanh nghiệp hiện tại, cao hay thấp hơn so với trung bình trước đó Để đánh giá Doanh nghiệp đang được định giá rẻ hơn hay thấp hơn so với quá khứ, để lựa chọn vùng giá mua hợp lý (Thông thường sẽ so sánh với mức trung bình để xác định là đắt hay rẻ) Ví dụ: So sánh P/E của VNINDEX với trung bình, để đánh giá thị trường đang rẻ hay đắt: - P/E trung bình của VNI trong 24 năm là 15 lần - P/E hiện tại của VNI là 14.5 Trước đó P/E của VNI dao động giảm mạnh về 10, cho thấy VNI được định giá rẻ hơn mức trung bình. Khi đó, NDT có thể mở mua dần đối với các NDT dài hạn, kỳ vọng trong tương lại VNI sẽ tăng đưa P/E quay về mức trung bình. Do vậy, không phải lúc nào P/E thấp là CP rẻ, hấp dẫn hay P/E cao là CP đắt, mà phải phân tích thêm những khía cạnh khác như tiềm năng tăng trưởng, tính chu kỳ của CP,... để đưa ra quyết định đầu tư phù hợp. Cảm ơn cả nhà đã đọc. NHỚ THEO DÕI MÌNH ĐỂ TÌM HIỂU THÊM VỀ THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN VÀ ĐẦU TƯ NHÉ.