Chuyện lục đục giữa Elon Musk và Bill Gates thì chắc nhiều anh em cũng biết rồi. Chuyện là Bill Gates muốn hợp tác với Elon Musk trong một vài dự án từ thiện. Nhưng Elon Musk có đăng một cái tweet phàn nàn chuyện Bill Gates đang bán khống (short) cổ phiếu Tesla đâu đó khoảng 500 triệu USD. Elon Musk giận dỗi bảo: “Short cổ phiếu Tesla - một công ty đang chiến đấu vì biến đổi khí hậu, thì không bàn chuyện từ thiện gì hết”. Đại khái ý là thế. Anh em cùng mình thử tìm hiểu tại sao Bill Gates lại chơi “kỳ” vậy? Vì mình biết nhiều anh em hâm mộ Elon Musk cũng đang khó chịu chuyện này.

Đầu tiên, anh em nào không rành đầu tư cùng mình tìm hiểu thuật ngữ short đã hen.

·      Short: Anh em nào chơi chứng khoán sẽ biết, cái này là một dạng đầu tư ‘bet against’. Ví dụ trong chứng khoán, nếu anh em short có nghĩa là anh em tin tưởng 1 mã chứng khoán nào đó sẽ xuống giá ví dụ làm ăn thua lỗ, doanh thu không như dự đoán. Anh em sẽ ‘mượn’ để bán trước một số cổ phiếu. Nếu đúng như anh em dự đoán giá xuống, anh em sẽ mua lại giá thấp để trả lại đúng số cổ phiếu anh em đã mượn. Nếu xui xẻo giá lên sau khi anh em bán, khi anh em muốn đóng vị thế (close position), mà giá không giảm mà lại tăng, anh em buộc lòng phải mua lại số cổ phiếu giá cao + thêm lãi suất cho việc mượn để ‘short’ mà trả lại. Việc ‘short’ này đầy rủi ro nếu không có kinh nghiệm. Ngắn gọn dễ hiểu cho chỗ short: “Bán giá cao, mua lại giá thấp, lời”.

·      Long: Ngược lại với short thì anh em có long. Cái này thì hiểu hoàn toàn ngược lại là anh em tin tưởng 1 mã chứng khoán nào đó sẽ tăng giá do anh nên làm ra. Anh em mua, và đợi lên giá rồi bán. Ngắn gọn dễ hiểu cho chỗ long: “Mua giá thấp, bán lại giá cao, lời”.

Vậy tại sao Bill Gates lại short cổ phiếu Tesla? Vậy là Bill Gates phải tin tưởng là cổ phiếu Tesla đi xuống, nên mới dám short một lượng cổ phiếu khoảng 500 triệu USD. Lý do thì Bill Gates bảo (đại khái): “Xe điện càng ngày sẽ càng phổ biến, sẽ càng có nhiều nhà sản xuất vào tranh giành miếng bánh này, càng nhiều đối thủ thì dĩ nhiên miếng bánh của Tesla càng nhỏ lại. Bên cạnh đó giá cổ phiếu Tesla không thể tăng mãi được.”

Cũng đúng hen anh em. Bây giờ Tesla đang là nhà sản xuất xe điện lớn nhất thế giới. Nhưng nếu những anh khác mà nhảy vào dành miếng bánh thì dĩ nhiên doanh thu Tesla đi xuống, thì giá cổ phiếu phải đi xuống thôi chứ sao. Chứ là anh em, anh em biết mã cổ phiếu sẽ đi xuống, anh em có short không nè? Cái này chiến thuật đầu tư thôi, anh em đừng chửi Bill Gates nữa.

Còn lý do nào nữa mà Bill Gates vẫn tin tưởng short cổ phiếu Tesla không? Bên cạnh chuyện doanh thu bán xe sẽ giảm. Cái này, mình mới vừa gọi điện thoại hỏi Michael Burry vì anh ấy cũng đang short khoảng 800.000 cổ phiếu Tesla trị giá khoảng 500 triệu USD. Michael Burry thì quá nổi tiếng rồi (anh em xem phim The Big Short để biết thêm) là nhà đầu tư huyền thoại, kiếm được mấp mé khoảng 750 triệu trong đợt khủng hoảng kinh tế 2008.

Hình dưới đây là con số doanh thu từ việc bán ‘Regulatory credit’ của Tesla. Cái credit này sinh ra để khuyến khích các công ty sản xuất xe giảm khí thải CO2. Vì Tesla sản xuất xe điện (không thải khí CO2), nên công ty của Elon Musk nhận được những cái credit này miễn phí, nhận từ ở Mỹ, qua tới châu Âu, qua tới Trung Quốc. Do không cần dùng đến, nên Tesla bán lại cho những công ty sản xuất xe hơi chạy nhiên liệu hoá thạch, vì những công ty này thải ra CO2, nên phải mua những credit này để coi như giảm con số CO2 thải ra trên giấy tờ (offset). Mỗi công ty sản xuất xe có một lượng lớn khí thải nhất định cho phép, nhiều hơn thì đóng phạt. Để không đóng phạt thì mua lại của công ty có credit còn dư, như của công ty Elon Musk – Tesla.

Nhìn chung, cái credit nhận free này giúp công ty Elon Musk hàng năm thu về mấy trăm triệu USD một cách nhẹ nhàng. Elon Musk bán cho mấy nhà sản xuất xe hơi lớn như General Motors, Fiat Chrysler Automobiles, Woklswagen. Con số này tăng dữ dội lên tới 679 triệu USD vào quý 1 năm 2022 (gấp 2 lần Q4, 2021), chiếm khoảng 20% lợi nhuận của công ty (lợi nhuận Q1, 2022 là 3 tỷ USD). 20% lợi nhuận từ việc bác credits đi nhận miễn phí. Anh em chú ý, các regulatory credits này là nhận miễn phí, bán xe, anh em còn phải trừ chi phí sản xuất, nghiên cứu, quảng cáo, vân vân.

Michael Burry nhìn vào những con số này, đặc biệt là cái lợi nhuận trước thuế từ việc bán regulatory credits so với thu tổng lợi nhuận này là chỉ dấu ảnh phải short (red flag). Vì một khi những nhà sản xuất xe chạy nhiên liệu hoá thạch dần chuyển sang xe điện, ngoài chuyện chia cái bánh về xe điện của Tesla, nhu cầu mua credits cũng giảm. Cổ phiếu Tesla (TSLA) hiện đang có giá khoảng 725 USD/cổ phiếu, tăng 700% so với tháng 1, 2020. Có thời điểm cổ phiếu Tesla đạt ngưỡng hơn 1200 USD/cổ phiếu.

Xâu chuỗi lại thì lý do để Bil Gates và Michael Burry quyết định short cổ phiếu Tesla:

·      Thị phần xe điện của Tesla về lâu dài phải chia với những nhà sản xuất xe lớn khác như Ford, General Motors, BMW, Honda, Huyndai, vân vân.

·      Tỷ trọng xe điện của các hãng khác tăng, nhu cầu mua các regulatory credits để tránh bị phạt do khí thải từ xe xe chạy bằng nhiên liệu giảm. Lợi nhuận bán các credits này của Tesla cũng giảm.

Lời kết: Bill Gates và Michael Burry vs Elon Musk không biết ai sẽ thắng. Theo cảm giác của mình thôi nhé, mình tin 2 người kia sẽ thắng, vì có một thực tế là xe điện sẽ dần thay thế các xe chạy nhiên liệu hoá thạch, nên doanh thu và lợi nhuận của Tesla sẽ giảm. Trong một diễn biến khác, Elon Musk không biết có phải ‘kẹt tiền’ không, đang định chơi chiêu để giảm giá mua Twitter, theo Forbes 😆 Viện lý do là số tài khoản fake, spam nhiều hơn 5%. Lý do của Elon Musk hơi tào lao, tại vì thông thường người ta đi mua lại công ty của người khác phải tìm hiểu đủ mọi khía cạnh, chứ không phải đợi báo The Reuters nó đưa tin mới huỷ kèo 😆

Theo Hoàng LUT – Tinh Tế

Link bài viết gốc tại đây.