Để tiếp cận bài viết này, bạn đọc phải hiểu về chuỗi giá trị ngành Dầu Khí. Xác định vị trí thượng nguồn, có doanh nghiệp nào nằm ở đấy. Nhìn vào hình số 1: chuỗi giá trị ngành Dầu Khí nhé.

1. Nếu đánh chứng mà không biết chu kỳ thì là bất lợi khá lớn. Năm nhất khi học đại học, môn kinh tế vĩ mô đã được học về Chu Kỳ Kinh Tế. Tính chu kỳ có tác động rất lớn đến giá cổ phiếu, nhất nhóm ngành mang tính chu kỳ lớn. Nhìn rộng ra vấn đề tính chu kỳ xảy ra ở gần như bất kể lĩnh vực nào trong nền kinh tế: Chu kỳ kinh tế, chu kỳ thị trường chứng khoán, chu kỳ ngành nghề kinh doanh, chu kỳ cuộc đời tăng trưởng của doanh nghiệp. Nếu học có lý thuyết về kinh tế cơ bản đều sẽ hiểu về các tính chu kỳ. Nhìn vào hình số 2: Global Business Cycle – Second Quarter 2023, để nói rằng các pha kỳ kinh tế đang diễn ra.

2. Đặc thù tại thị trường chứng khoán những ngành nghề có tính chu kỳ cao: Thép, Chứng Khoán, Bất Động Sản, Thượng Nguồn Dầu Khí, Xây Dựng, Thủy Sản ... v.v. Đa số đều bị ảnh hưởng bởi chu kỳ kinh tế những riêng lẽ từng nghề nghề lại có thêm độ lệch chuẩn và có những yếu tố riêng biệt xác định tính chu ngành nghề. Có thể ở đấy là pha chu kỳ lớn hoặc chu kỳ nhỏ vẫn phân loại ra được.

3. Câu chuyện tại bài viết này: Mình viết về tính chu kỳ ngành Thượng Nguồn Dầu Khí. Ngành nghề có tính chu kỳ cao được thiết lập bởi 2 yếu tố: Yếu tố 1 - giá Dầu, Yếu tố 2 - Pháp Lý nhóm ngành. Số liệu và góc nhìn lấy từ 2008 – 2022 đủ dùng cho thị trường Việt Nam, còn vấn đề tương tự ở những thị trường khác mình làm tới được.

4. Yếu tố giá Dầu xác định tính chu kỳ cao:

- Nhìn vô hình số 3: Diễn biến giá Dầu Brent giai đoạn 2009 - 2022. Thấy giá dầu có tính chu kỳ cao, đến giờ là có 3 chu kỳ giá.

- Tiếp tục nhìn vô hình số 4: tăng trưởng lợi nhuận nhóm thượng nguồn Dầu Khí so với biến động giá Dầu.

- Chu kỳ 1: 2009 - 2015 giá bắt đầu tăng khi OPEC cắt giảm sản lượng dầu do lo ngại suy thoái kinh tế, giá được giữ cao quanh mức 100$. Thời điểm 2011, bất ổn chính trị Trung Đông đi kèm với thay đổi cấu trúc ngành khi lượng cung từ dầu đá phiến của Mỹ bù đắp thiếu hụt. Tích cực – Tiêu cực trái chiều giá biến động lớn những vẫn neo cao. Giá đi cao đến 2015 và kết thúc chu kỳ tăng giá do tăng sản lượng từ dầu đá phiến Mỹ, OPEC gia tăng sản lượng.

- Chu kỳ 2: 2016 - 2020 biến động chu kỳ nhỏ hơn khi OPEC cắt giảm sản lượng giá hồi phục nhẹ, đến 2020 giá giảm sâu do dịch bệnh Covid - 19 bùng phát. Thời điểm chu kỳ này giá không biến động tăng quá lớn do nguồn cung – cầu khá cân bằng, giá trên 80$ thì Mỹ lại gia tăng sản lượng dầu đá phiến bổ sung cho thị trường. Và do kinh tế cả thế giới đều ở pha chậm.

- Chu kỳ 3: 2020 - hiện tại, hồi phục sau Covid - 19, chiến tranh Nga - Ukaine, đỉnh cao hồi phục biến động mạnh giá từ 0 lên 130$/ thùng. Năm của giá Dầu, Khí năm ngoái mình đánh BSR cũng đâu đó được 50% lợi nhuận, thời điểm tháng 5.2022. Giá dầu đến giờ thì đã suy giảm rồi lo ngại suy thoái, nhưng vẫn trên điểm hòa vốn cho nhóm khai thác tốt. Dự báo giá dầu thì cũng không làm được luôn, mình theo dõi dự báo EIA - Energy Information Administration tới đâu xử lý tới đó.

5. Yếu tố Pháp Lý xác định tính chu kỳ cao:

- Nhìn vào hình số 5: lợi nhuận ròng và biên lợi nhuận nhóm thượng nguồn dầu khí.

- Nhìn vào hình số 6: Hợp đồng E&P ký mới. Ảnh số 7: Vốn đầu tư thượng nguồn và tương quan giá Dầu.

- Nhóm Thượng Nguồn Dầu Khí lợi nhuận đến từ việc thực hiện các công việc ở đầu nguồn dự án: Thăm dò, xây dựng, khai thác, vận hành.

- Mà lượng công việc và giá cả thực hiện ký kết hợp đồng được xác định bởi Vốn Đầu Tư Cho Các Dự Án Thượng Nguồn. Pháp Lý là chìa khóa mở cửa thúc đẩy nguồn vốn khai thác của ngành nghề, ngành có liên quan tới chính trị, an ninh năng lượng mà.

- Nguồn vốn đầu tư tăng thì giá cả và công việc thực hiện đều gia tăng. Khiến lợi nhuận nhóm đều tăng trưởng cao.

- Quay lại lịch sử đỉnh cao chu kỳ ngành vào 2014. Lợi nhuận khí nhóm ngành đạt hơn 8000 tỷ, giá PVD tăng gấp 4 lần đạt đỉnh 60,000 đồng. Vậy mà sau 10 năm giá chia 3. Bây giờ năm 2022 tình hình kinh doanh nhóm ngành còn bị âm. Biên lợi nhuận gộp cũng thế từ 15% 2013 – 2014 về 5% 2021 – 2022.

- Chu kỳ lợi nhuận của nhóm thượng nguồn suy giảm từ vùng đỉnh 2014 đến giờ gần 10 năm trời. Theo số liệu theo tính chu kỳ, mình đưa ra góc nhìn phân tích thì chu kỳ tăng trưởng lợi nhuận nhóm ngành sẽ bắt đầu dần trở lại vào giai đoạn 2023 - 2024.

6. Yếu tố rủi ro: Giá dầu giảm giá, pháp lý và thời gian thực hiện các dự án thượng nguồn không đúng theo kế hoạch. Này chịu không biết trước, dự đoán theo năm được. Theo sát thôi, tới đâu xử lý biến số tới đó vậy!

Nguồn dữ liệu: FPTS, VCSC, ... v.v tổng hợp.

Nguồn