A - Nhìn lại 2024:

1. Vốn tín dụng ngân hàng: Tính đến ngày 07/12/2024, mức tăng trưởng tín dụng ngân hàng đạt 12,5%, cho thấy những nỗ lực rõ rệt của Chính phủ trong việc thực hiện chính sách nới lỏng tiền tệ nhằm hỗ trợ nền kinh tế. Chính sách này đã giúp kích thích dòng vốn trên thị trường, tạo động lực phục hồi cho sản xuất kinh doanh và tăng cường sức mua tiêu dùng nội địa, đặc biệt trong bối cảnh kinh tế toàn cầu vẫn còn nhiều thách thức. Tăng trưởng tín dụng mạnh mẽ không chỉ phản ánh hoạt động tích cực của ngành ngân hàng mà còn góp phần ổn định kinh tế vĩ mô năm qua.

Mặc dù vậy, cần lưu ý một số yếu tố rủi ro. Cụ thể, tín dụng đối với chủ đầu tư bất động sản tăng mạnh ở mức 16,6% trong 9 tháng đầu năm 2024, trong khi tổng tín dụng toàn ngành chỉ tăng 8,5%. Điều này diễn ra trong bối cảnh nợ xấu gộp gia tăng và sự phục hồi của ngành bất động sản chưa rõ nét. Đồng thời, tăng trưởng tín dụng cá nhân đang ở mức rất thấp do sức tiêu dùng chưa hồi phục như kỳ vọng.

2. Trên thị trường trái phiếu doanh nghiệp, tổng giá trị phát hành mới đạt khoảng 442 ngàn tỷ VND (tính đến hết 26/12/2024), tăng 26% so với 2023. Tuy nhiên, trái phiếu ngân hàng vẫn chiếm tỷ trọng lớn, tới 67%. Số liệu chốt cuối năm có thể đạt quy mô gần 500K tỷ VND. Đây là mức tăng trưởng mạnh mẽ và chỉ sau năm đỉnh cao 2020-2021 trước khi xảy ra nhiều sự kiện lùm xùm và tiêu cực và suy giảm sau đó.

Mặc dù tỷ lệ chậm trả TPDN vẫn cao và áp lực đáo hạn vẫn lớn, nhưng chúng tôi đánh giá các vẫn đề cũ phát sinh cơ bản đã được tái cơ cấu hoặc thẩm thấu vào chất lượng tín dụng ngân hàng qua tỷ lệ nợ xấu gộp tăng khá cao. Chất lượng tín dụng các tổ chức phát hành mới năm 2024 cơ bản tốt hơn các DN phát hành ở giai đoạn trước kia.

3. Kênh huy động vốn cổ phần qua thị trường chứng khoán cũng ghi nhận khiêm tốn, với tổng giá trị đạt 75 ngàn tỷ VND, tương đương quy mô của năm 2023 và vẫn thấp hơn so với giai đoạn 2021-2022. Điều này do TTCK không thuận lợi và vẫn trong giai đoạn sideway hai năm qua và nhiều DN có kế hoạch huy động vốn cổ phần nhưng đã chủ động trì hoãn.

B - Xu hướng nào sẽ nổi bật và tác động mạnh mẽ đến thị trường vốn Việt Nam trong năm 2025?

1. Thứ nhất, về yếu tố nguồn cung tín dụng, chúng tôi cho rằng ngành ngân hàng vẫn sẽ duy trì tăng trưởng cao năm 2025 (vẫn xung quang 14-15%) nhằm hỗ trợ mục tiêu thúc đẩy tăng trưởng kinh tế cao như Chính phủ đặt ra trong Kỷ Nguyên mới. 

Vấn đề của Ngành Ngân hàng là câu chuyện làm sao quản trị rủi ro và phân bổ dòng vốn vào lĩnh vực và ngành phù hợp với khẩu vị rủi ro của ngành và của mỗi nhóm mô hình hoạt động và của các ngân hàng thương mại cụ thể.

Chúng tôi cho rằng NHNN sẽ tiếp tục cho phép các tổ chức tín dụng chủ động điều chỉnh tăng thêm dư nợ dựa trên xếp hạng tín nhiệm và giám sát các hệ số an toàn vốn...mà không cần đề nghị xin duyệt từ cơ quan quản lý. 

Chính sách này không chỉ tăng tính linh hoạt cho các ngân hàng mà còn giúp dòng vốn chảy nhanh hơn đến các lĩnh vực cần thiết, kịp thời đáp ứng nhu cầu vốn cho doanh nghiệp và người dân.

2. Thứ hai, yếu tố quan trọng tác động đến thị trường vốn Việt Nam là vấn đề tỷ giá và lãi suất. Chúng tôi cho rằng ap lực về tỷ giá và lãi suất là vẫn còn lớn trong ngắn hạn (ít nhất là nửa đầu 2025). Lý do là Fed đang có quan điểm khá thận trọng với lạm phát trong khả năng đưa lạm phát về mức mục tiêu 2% từ năm 2024. Hiện quan điểm chung của giới phân tích là Fed dự kiến sẽ chậm lại lộ trình giảm lãi suất 2025 và USD neo ở mức cao. Trong khi đó, mặc dù còn nhiều dư địa để tiếp tục chính sách kiểm soát tỷ giá nhưng dự trữ ngoại hối của Việt Nam vẫn chưa cải thiện tốt trong mấy năm qua mặc dù thặng dư thương mại dự kiến có thể đạt 25 tỷ USD cả năm 2025.

Do đó, áp lực tỷ giá vẫn cao ở nhiều nền kinh tế, đặc biệt là khu vực Châu Á bao gồm Việt Nam chúng ta.

Lãi suất huy động và cho vay sẽ chịu áp lực từ rủi ro nợ xấu tăng cao (khi Thông tư 06 hết hiệu lực, thị trường BDS chưa hồi phục, thu nhập và sức mua của người dân chưa thực sự được cải thiện, áp lực cạnh tranh ngày càng gay gắt từ thương mại điện tử xuyên biên giới,…). 

Áp lực tỷ giá tiếp tục gia tăng cùng với nhu cầu gia tăng đầu tư vào vàng và các tài sản số.

3. Thứ ba, việc chuẩn bị cho việc triển khai áp dụng Luật Chứng khoản mới đi vào hiệu lực từ đầu năm 2025 cũng sẽ từng bước góp phần cải thiện lòng tin của nhà đầu tư qua các kênh vốn trên TTCK và đặc biệt là TPDN khi mà các yêu cầu và điều kiện phát hành cũng như minh bạch thông tin với yêu cầu mới. 

Riêng trên thị trường TPDN, chúng tôi kỳ vọng giá trị phát hành sẽ tiếp tục tăng trưởng ở tốc độ cao và cao hơn năm 2024 do nhu cầu huy động vốn cấp 2 của các NHTM cũng như nhiều doanh nghiệp phi tài chính sẽ khởi động triển khai dự án nhờ cải thiện về môi trường pháp lý như Bất động sản, Năng lượng và Hạ tầng/ Tiện tích, v.v.

4. Thứ tư, cầu về tín dụng và huy động vốn sẽ tiếp tục tăng từ một số ngành chủ chốt của Việt Nam như bất động sản khu công nghiệp (ăn theo tăng trưởng FDI), bất động sản dân cư (nhờ sự cải thiện về tiến trình tháo gỡ pháp lý dự án) và đặc biệt là ngành năng lượng tái tạo (nhờ việc quyết liệt khôi phục tiến trình triển khai Quy hoạch Điện 8 nhằm đối phó với rủi ro thiếu điện vào năm 2026) của Chính phủ.

Ngoài ra, chúng tôi cũng kỳ vọng sự cải thiện từ cầu tín dụng tiêu dùng và đi vào giai đoạn tăng trưởng mới, tiếp tục từ 2024, vốn chưa khôi phục trong giai đoạn từ COVID-19 đến nay.

5. Thứ năm, sự phát triển mạnh mẽ hơn của vốn xanh (sản phẩm trái phiếu xanh và tín dụng xanh) trước yêu cầu của nhà đầu tư tổ chức và sự tự nguyện của doanh nghiệp. 

Chúng tôi cũng kỳ vọng Khung phân loại trái phiếu xanh và tín dụng xanh sẽ sớm được Chính phủ ban hành trong năm 2025 nhằm tạo cơ sở phát triển tài chính bền vững tại Việt Nam cũng như thu hút vốn xanh vào các doanh nghiệp Việt Nam. Hiện việc thực hiện phát hành trái phiếu xanh chủ yếu dựa trên nguyên tắc tự nguyện và chiếu theo các tiêu chuẩn quốc tế.

Sự hình thành của trái phiếu xanh như một giải pháp nhằm tăng chất lượng hàng hóa và thu hút vốn tốt hơn từ nhà đầu tư trong nước và quốc tế. 

Trái phiếu xanh đạt tổng giá trị phát hành khoảng 6,87 ngàn tỷ và chiếm 1,5% tổng trái phiếu phát hành năm 2024.

Theo thống kê của FiinRatings, có 18 lô phát hành trái phiếu xanh cho giai đoạn 2018-2023 và riêng trong giai đoạn 11 tháng đầu năm 2024 thị trường đã ghi nhận 04 giao dịch trái phiếu xanh được phát hành với tổng giá trị đạt 6,87 ngàn tỷ đồng có xác nhận đáp ứng tiêu chuẩn xanh quốc tế. Một số lô trái phiếu được FiinRatings xếp hạng tín nhiệm và đánh giá xác nhận đạt chuẩn Xanh quốc tế.

Happy Investing!

Nguồn